به بیان ساده، اساساً برنامه نویسی اقدامی برای به‌کارگیری کامپیوتر جهت انجام یک وظیفه مشخص است که این وظیفه باید بدون خطا و به‌درستی انجام شود. برای درک بهتر مفهوم برنامه نویسی بهتر است در ادامه مثالی ساده ارائه شود.
در اینجا به سراغ یک مثال ساده می‌رویم که درک بهتری از اینکه برنامه‌نویسی چیست فراهم می‌کند. برای مثال فرض می‌شود که شخصی با سطح هوشمندی کم‌تر از باهوش می‌خواهد یک اسباب‌بازی لِگو (Lego) را بسازد. این شخص دفترچه راهنمای ساخت لگو را در اختیار ندارد و تنها می‌تواند بر اساس دستورات شما ساخت لگو را انجام دهد. باید به یاد داشت که این شخص فاقد هوشمندی است و در صورتی که دستورالعمل‌های دقیق و مشخصی را در خصوص نحوه ساخت لگو دریافت نکند، به احتمال زیاد اشتباهات بسیاری را مرتکب خواهد شد.
اگر نحوه تفکر این شخص مثل یک کامپیوتر باشد، آنوقت حتی اگر دستورالعمل مربوط به تنها یک قطعه لگو و نحوه قرار دادن آن در محل صحیح به طور مشخص تعیین نشود، کل فرآیند ساخت اسباب‌بازی لگو با مشکل مواجه خواهد شد. در واقع، دستور دادن به این شخص فاقد هوشمندی بسیار شبیه به نحوه انجام برنامه نویسی است. با این تفاوت که در واقعیت به جای یک شخص فاقد هوشمندی، با یک کامپیوتر فاقد هوشمندی سرو کار داریم.
برنامه‌نویسی همچون یک هنر است که نیازمند خلاقیت، ذکاوت و طراحی‌های فنی است. برنامه‌نویسان با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی، ایده‌ها و مفاهیم خود را به کدهای کامپیوتری تبدیل می‌کنند. اما این فرآیند همچنین نیازمند علم و دانش فنی در زمینه‌های ریاضیات، فیزیک، الکترونیک، طراحی الگوریتم و ساختارهای داده است.
زبان‌های برنامه‌نویسی به صورت مختلفی وجود دارند که هر یک دارای قابلیت‌ها و کاربردهای مختصر خود هستند. برخی از زبان‌های محبوب شامل C، C++، Java، Python، JavaScript، Ruby و Go هستند. هر زبان برنامه‌نویسی مزایا و معایب خود را دارد و به توجه به مسئله مورد نظر و نیاز‌های پروژه، برنامه‌نویس می‌تواند زبان مناسب را انتخاب کند.
برای تولید و مدیریت کدهای برنامه‌نویسی، ابزارهای مختلفی وجود دارند. این ابزارها از ویرایشگرهای متنی ساده گرفته تا محیط‌های توسعه یکپارچه (IDE) متنوع هستند. این ابزارها به برنامه‌نویسان امکان می‌دهند کدهای کامپیوتری را با دقت بالا و بدون اشتباهات ایجاد کنند.
برنامه‌نویسان با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی و ابزارهای مختلف می‌توانند به توسعه نرم‌افزارهای مختلف پرداخته و نیازمندی‌های کاربران را برآورده کنند. نرم‌افزارها می‌توانند از برنامه‌های ساده و کوچک تا برنامه‌های پیچیده و بزرگ به شکل اپلیکیشن‌های موبایل، نرم‌افزارهای کامپیوتری، بازی‌ها و سیستم‌های تحت وب ایجاد شوند.
نقش بسیار مهمی در جهان مدرن ایفا می‌کند. این هنر به افراد امکان می‌دهد تا از تکنولوژی‌های پیشرفته استفاده کنند و نرم‌افزارها و برنامه‌هایی را ایجاد کنند که به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک می‌کنند. برنامه‌نویسی همچنین در توسعه صنایع مختلف، اقتصاد و علوم و فناوری تأثیرگذار است.
برنامه‌نویسی به عنوان یک هنر علمی که ترکیبی از علم و خلاقیت است، نقش بسیار مهمی در جهان مدرن ایفا می‌کند. برنامه‌نویسان با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی و ابزارهای مختلف، نرم‌افزارها و برنامه‌هایی را ایجاد و توسعه می‌دهند که به بهبود زندگی افراد و حل مسائل مختلف جامعه کمک می‌کنند. همچنین، برنامه‌نویسی نقشی کلیدی در توسعه فناوری‌های نوین و پیشرفت صنایع مختلف دارد و برای پیشرفت جوامع و اقتصادها بسیار اهمیت دارد.